Tỉ Lệ Bản Đồ Là Gì ? Cách Tính Tỉ Lệ Bản Đồ Đơn Giản Nhất
Tỉ lệ bản đồ cho chúng ta biết khoảng cách trên bản đồ đã được thu nhỏ bao nhiêu lần so với kích thước thực tế. Và sau đây là cách tính tỉ lệ bản đồ nhanh nhất.
Tỉ lệ bản đồ là gì ?
Danh Mục Bài Viết
Tỉ lệ bản đồ là gì?
Như chúng ta đã biết, bản đồ là một dạng thu nhỏ mang tính chất mô phỏng lại những tính chất thực địa ở bên ngoài.
Để vẽ được một tấm bản đồ với kích thước trên một tờ giấy, người ta phải thu nhỏ kích thước thực địa theo một tỉ lệ nào đó nhất định.
Hay hiểu một cách khác, khi nhìn vào bản đồ, giúp ta biết được khoảng cách thực giữa bản đồ và thực địa là bao nhiêu.
Trên mỗi tấm bản đồ, tỉ lệ này thường được ghi ở phía bên trên hay ở phía góc của bản đồ.
Tỉ lệ bản đồ thường được biểu hiện ở hai dạng:
Tỉ lệ số: Dạng này tương tự như số thập phân. Nhưng có một đặc điểm là tử số của nó luôn luôn là 1 còn mẫu số thường được biểu thị dưới dạng 1000, 10.000 hay 100.000. Mẫu số càng lớn thì 1 đơn vị khoảng cách trên bản đồ so với thực địa càng lớn.
- Ví dụ: tỉ lệ 1:100.000 có nghĩa là 1cm trên bản đồ thì bằng 100.000 cm hay 1km ở ngoài thực địa.
Tỉ lệ thước: Tỉ lệ này được vẽ cụ thể ở dưới dạng thức đo đã tính sẵn. Mỗi đoạn đều ghi số đo độ dài tương ứng trên thực địa.
- Ví dụ: Mỗi đoạn 1cm thì bằng 1km hay 10km,…
Tỉ lệ của bản đồ có liên quan đến các đối tượng địa lý được thể hiện trên bản đồ, tỉ lệ càng lớn thì chi tiết thể hiện trên bản đồ càng cao.
Ví dụ như những bản đồ có tỉ lệ 1:100.000 là bản đồ tỉ lệ lớn. Những loại bản đồ như này thường được in ở khổ lớn, như vậy mới có thể biểu thị hết các chi tiết trên bản đồ.
Còn những loại bản đồ có tỉ lệ 1:1000.000 là những bản đồ có tỉ lệ nhỏ, mức độ thể hiện chi tiết sẽ không cao.
Cách tính tỉ lệ bản đồ
Cách tính tỉ lệ của bản đồ
Sau đây là một vài ví dụ và cách tính.
- Dựa vào bản đồ trên, bạn hãy tính khoảng cách thực theo đường chim bay, từ Pandora Tân Phú đến Aeon.
- Tương tự đo và tính chiều dài đoạn đường Lý Thường Kiệt (từ chợ Tân Bình đến Coopmart Lý Thường Kiệt).
Cách tính: Dùng thước trên bản đồ từ Pandora Tân Phú đến Aeon là 5,5 cm. Ta có tỉ lệ bản đồ là 1:7500. Vậy khoảng cách trên thực địa là: 5,5 cm x 7500 = 41250 cm = 412.5 m.
Ứng dụng trong kiến trúc xây dựng
Đối với những công trình lớn, bản đồ là vật dụng không thể thiếu để các bộ phận có thể làm việc ăn ý với nhau.
Bởi một kiến trúc có rất nhiều các chi tiết, như cách bố trí không gian thế nào, căn phòng rộng bao nhiêu, tường dày bao nhiêu, vị trí này đặt cái gì, lắp cái gì,…
Có rất rất nhiều những vấn đề liên quan, mà bản đồ như một công cụ để các bộ phận, mọi người có thể làm việc ăn ý với nhau.
Và tỉ lệ này sẽ giúp chúng ta đo đạc kiểm tra hiện trạng để có thể hiểu được rằng kích thước thực của chúng là bao nhiêu, vô cùng tiện lợi cho các nhà kiến trúc sư khi làm việc.
Ứng dụng trong chiến đấu
Thêm một lĩnh vực nữa mà bản đồ là một trong những công cụ được sử dụng nhiều nhất. Trong mỗi trận đánh quân gồm cả quân địch và quân ta đều phải sử dụng bản đồ để đưa ra những chiến thuật sống còn.
Bản đồ chính là công cụ để hỗ trợ điều đó. Trong lĩnh vực này loại bản đồ được sử dụng nhiều nhất là bản đồ địa hình.
Loại bản đồ này cũng sử dụng tỉ lệ bản đồ để đo được sự gồ ghề, dốc, độ cao và khoảng cách của địa hình. Dựa vào đó mà có thể đưa ra những chiến thuật có lợi nhất cho quân ta.
Trên đây là bài viết về cách tính tỉ lệ của bản đồ, mong là những chia sẻ trên sẽ giúp ích được cho các bạn đang cần đến nó !
